Er kunnen verschillende redenen zijn om je onder te brengen in een stichting. Je kunt zo je opvolging beter regelen. Ook kun je pottenkijkers buiten de deur houden. Wat zijn de spelregels?
Certificering van vermogen is de juridische noemer voor het onderbrengen van je aandelen in een stichting. Het betekent dat iemand zaken (roerende zaken zoals aandelen of onroerende zaken) overdraagt aan een door hem opgerichte stichting die de zaken beheert voor één of meerdere personen. Meestal beheert de stichting de zaken in eerste instantie voor de overdrager en oprichter van de stichting en, na zijn overlijden, voor zijn erfgenamen. Waarom kan certificeren van vermogen handig zijn? Certificering wordt vaak toegepast in het kader van bedrijfsopvolging en met het oog op de vererving van het vermogen. Een ondernemer kan door de zogenoemde bedrijfsopvolgingsregeling op een gunstige fiscale wijze zijn aandelen schenken aan zijn kinderen. Maar door het tussenschuiven van een stichting, zou hij, als bestuurder van die stichting nog wel de touwtjes in handen kunnen houden. Certificering biedt echter ook uitkomst als er meer behoefte aan privacy bestaat of in beschermingsconstructies.
Hoe werkt certificeren?
Door de certificering wordt een onderscheid bereikt tussen het economisch belang bij de zaken en de zeggenschap (de juridische eigendom) daarover. Het bekendste voorbeeld is certificeren van aandelen. De aandeelhouders dragen dan hun aandelen ten titel van beheer over aan een stichting die vervolgens certificaten uitreikt aan de (voormalige) aandeelhouders. De rechten en plichten die daarbij zullen gelden worden vastgelegd in een overeenkomst, de certificeringsvoorwaarden. Hierin wordt meestal opgenomen dat de voordelen van de overgedragen aandelen (dividend en/of vervreemdingswinst) zullen worden uitgekeerd aan de certificaathouders. Na certificering, houdt de stichting de juridische eigendom en het bestuur van de stichting heeft dus als enige de zeggenschap over de bv, terwijl het economisch belang bij de aandelen, berust bij de certificaathouders (de voormalige aandeelhouders). Naast aandelen kunnen ook andere zaken, zoals onroerend goed, eenvoudig gecertificeerd worden.
Continuïteit bij vererving
Bij vererving van een familiebedrijf kan de continuïteit van de onderneming in gevaar komen. Er kan dan eerder een verschil ontstaan tussen het aandeelhoudersbelang en ondernemingsbelang. De (niet actieve) aandeelhouders zullen met name geïnteresseerd zijn in dividend en/of vervreemdingswinst, terwijl de onderneming natuurlijk behoefte heeft aan werkkapitaal. Een tegenstrijdig belang kan worden voorkomen door de aandelen te certificeren. Het voordeel van certificering is onder meer dat het stemrecht op de aandelen via het bestuur van de stichting toebedeeld kan worden aan personen die de continuïteit van de onderneming kunnen waarborgen.
Privacy en beschermingsconstructies
Derden kunnen veel informatie vinden in de openbare registers zoals in het kadaster en het handelsregister van de Kamer van Koophandel. Hiertegen kunnen genoeg bezwaren bestaan. Certificering kan dan uitkomst bieden. Derden kunnen zodoende niet langer zien wie (economisch) eigenaar is van de zaken. In het handelsregister wordt bijvoorbeeld alleen de 100% aandeelhouder van een bv vermeld. Als alle aandelen behalve één zouden worden gecertificeerd, vermeldt het handelsregister dus geen informatie meer over de aandeelhouders, ook niet over de stichting. Het economisch belang bij de aandelen hoeft echter niet te wijzigen.
Fiscale gevolgen
Certificering van aandelen leidt niet tot fiscaal nadelige gevolgen (aanmerkelijk belangheffing in box 2 en overdrachtsbelasting bij een onroerend goed lichaam) mits het juiste stappenplan wordt gevolgd. Certificering van onroerend goed (rechtstreeks) leidt helaas wel tot de heffing van overdrachtsbelasting.