De Ontvanger heeft naast alle rechten op basis van de civiele wet om een belastingschuld te kunnen incasseren, veel extra mogelijkheden zoals het bodembeslag. De Belastingdienst heeft zodoende een preferente positie ten opzichte van andere (concurrente) crediteuren. De wetgever heeft aangegeven dat lijfsdwang uitsluitend kan worden ingezet als ultimum remedium. Met ingang van 1 januari 2016 kan lijfsdwang worden ingezet bij het invorderen van dwangbevelen door de Ontvanger.
Het toepassingsbereik van lijfsdwang is op basis van artikel 20 van de Invorderingswet 1990 toegenomen. Lijfsdwang kan ook worden toegepast op bestuurders van lichamen en feitelijk leidinggevers, indien het niet betalen van de aanslag te wijten is aan het handelen van deze bestuurders/ feitelijk leiddinggevers.